Kritisch denken

De docent helpt studenten om de relevantie en betrouwbaarheid van beweringen, bronnen, modellen en theorieën kritisch te evalueren.

Leerdoelen

De docent helpt de studenten om:

Verbanden met andere competenties: Oplettendheid; Daadkracht; Actie; Systemen; Creativiteit; Transdisciplinariteit

Onderliggende vaardigheden voor de docent

Om de bovenstaande leerresultaten te bereiken, moet de docent:

Voorbeeld­activiteiten voor Kritisch denken

1 Wat valt je op?
  • Voorgestelde duur: 45 minuten
  • Gebruikte techniek: kleine groepsanalyse van gepresenteerd materiaal
  • Benodigde materialen: materialen met verschillende problemen waarvan we op de hoogte moeten zijn, bijvoorbeeld:
    • potentiële onderzoeksbias / agenda vanwege financieringsbron / organisatorische links
    • verschillende focus afhankelijk van mediabron, bijvoorbeeld tabloidkrant, serieuze krant, verslag
    • informatie verandert in de tijd als gevolg van opkomend onderzoek / ideeën ontwikkelen
    • invloed die framing kan hebben, dat wil zeggen dat de manier waarop dingen worden gepresenteerd, mogelijk het denken kan sturen
  • Doel van activiteit: studenten aanmoedigen om meer analytisch en kritisch te zijn over materialen en om vooringenomenheid, focus, motief, datum en framing te overwegen
  • Ondersteunende componenten: UC4.2a; UC4.2b
  • Verbinding met andere competenties: Actie

Korte omschrijving

Bereid materialen voor die de soorten problemen illustreren zoals hierboven vermeld. Geef elke kleine groep een set materialen die zich richt op een van de bovenstaande problemen. Vraag elke groep om hun materiaal te bestuderen om te zien wat ze opmerken.

Hele groep - rapporteer wat ze hebben opgemerkt.

Plenair bespreken: de noodzaak om alert te zijn en bronnen te evalueren.

2 Feiten, aannames of meningen?
  • Voorgestelde duur: 20 minuten
  • Gebruikte techniek (bijvoorbeeld simulatie, debat): analyse van kleine groepen van gepresenteerd materiaal
  • Benodigde materialen: materiaal over duurzaamheidskwesties dat feiten, aannames en meningen bevat
  • Doel van activiteit: studenten aanmoedigen om zorgvuldig te kijken naar de taal die wordt gebruikt om feiten, aannames en meningen te identificeren. Studenten aanmoedigen om na te denken over hun eigen voorkeur en ontvankelijkheid voor nieuwe ideeën.
  • Ondersteunende componenten: UC4.2a; UC4.2b; UC4.3a
  • Verbinding met andere competenties: Oplettendheid

Korte omschrijving

Paren / kleine groepen analyseren teksten die voorbeelden van feiten, meningen en veronderstellingen onderstrepen.

Hele groep deelt en bespreekt. Denk na over eigen reacties op teksten, bijvoorbeeld zoeken we naar dingen die onze mening bevestigen?

3 Kritiseer modellen van duurzame ontwikkeling
  • Voorgestelde duur: 15 minuten
  • Gebruikte techniek: kleine groepsdiscussie
  • Benodigde materialen: voorbeelden van verschillende modellen van duurzame ontwikkeling, bijvoorbeeld pijlers, Venn-diagram, geneste systemen
  • Doel van activiteit: kritisch denken aanmoedigen
  • Ondersteunende componenten: UC4.1b; UC4.3a; UC4.3b
  • Verbinding met andere competenties: Systemen

Korte omschrijving

Kleine groepen bestuderen verschillende modellen van duurzame ontwikkeling en bedenken welke hun voorkeur heeft, eventuele beperkingen / kritiek en proberen een alternatief model te creëren.

Plenair - korte presentatie over kennis en hoe deze voorlopig, voorwaardelijk en betwistbaar is.

4 Vind het object
  • Voorgestelde duur: 30 minuten
  • Gebruikte techniek: observatie, buitenonderwijs, coöperatief leren
  • Doel van activiteit: begrijp de noodzaak om het perspectief te veranderen om een volledig beeld te krijgen van een fenomeen / "echte wereld" -probleem
  • Ondersteunende componenten: UC4.3a; UC4.3b
  • Verbinding met andere competenties: Transdisicplinariteit

Korte omschrijving

De activiteit vindt buiten plaats. Zoek een pad of een ruimte met bomen of andere zijsteunen van verschillende hoogte, mogelijk zelfs met afdekking (bijvoorbeeld een pergola).
Verdeel verschillende soorten kleine voorwerpen (bijvoorbeeld klein speelgoed, gekleurd papier, kleine niet-organische afvalartikelen) in gedeeltelijk verborgen maar zichtbare plekken op verschillende hoogtes.
Verdeel de studenten in kleine groepen, nodig ze uit om een keer door de ruimte te lopen en onderweg voorwerpen te vinden.

Maak een rangschikking van de groepen op basis van de items die ze hebben verzameld. Vraag de groepen om te bespreken hoe ze de objecten hebben gevonden en welke het gemakkelijkst zijn gevonden (omhoog kijken, omlaag, opzij, gekleurd, vreemde plekken, etc.).

Vraag hen om een nieuwe ronde te ondernemen door binnen de groep de rollen te verdelen. Identificeer het verschil in behaalde resultaten.

Groepsdiscussie en onderbouw de behoefte aan meer mensen die samenwerken en verschillende standpunten innemen.

5 Vind de theorie
  • Voorgestelde duur: 2 uur x 2
  • Gebruikte techniek: collaboratieve onderzoeksmethoden (micro-onderzoek, gesprekken, discussies, coproductie)
  • Doel van activiteit: leren hoe je theorieën kunt identificeren en verklaren voor de interpretatie van een fenomeen / "echte wereld" probleem
  • Ondersteunende componenten: UC4.1a; UC4.3a; UC4.3b
  • Verbinding met andere competenties: Oplettendheid; Actie; Transdisciplinariteit

Korte omschrijving

Beginnend met een "real-world" probleem van onduurzaamheid (ook voortbordurend op de twee voorgaande activiteiten) maak in kleine groepen een verkennend micro-achtergrondonderzoek en pas verschillende disciplinaire standpunten toe. Maak een kort rapport en PowerPoint om de belangrijkste kenmerken van het probleem te illustreren.

Presentatie van PowerPoints. Bespreek het specifieke standpunt van elke groep en de gedeeltelijke en specifieke analyse van het probleem. Identificeer elementen van tegenstrijdigheid, overlapping en complementariteit.

Stel gezamenlijk een rapportstructuur op die rekening houdt met alle disciplinaire bijdragen en erken de waarde van de interpretatieve input die uit de discussie is voortgekomen.

Voorbeeld­activiteiten voor Kritisch denken Doelstellingen voor Duurzame Ontwikkeling

Kritisch denken SDG1 Geen armoede

De student draagt bij aan het beëindigen van armoede door een kritische evaluatie van de relevantie en betrouwbaarheid van beweringen, bronnen, modellen en theorieën.

Kritisch denken SDG2 Geen honger

De student draagt bij aan het beëindigen van honger door een kritische evaluatie van de relevantie en betrouwbaarheid van beweringen, bronnen, modellen en theorieën.

Kritisch denken SDG3 Goede gezondheid en welzijn

De student is zich bewust van de processen en mechanismen die de levenskwaliteit kunnen beïnvloeden en die de gezondheid en het welzijn van mensen verbeteren.

Kritisch denken SDG4 Kwaliteitsonderwijs

De student beseft dat onderwijs kan helpen een duurzamere, rechtvaardiger en vreedzamere wereld te creëren.

Kritisch denken SDG5 Gendergelijkheid

De student heeft een kritische houding bij het denken over genderverschillen, vanuit de gedachte dat verschillen vaak worden veroorzaakt door achterliggende ongelijke machtsverhoudingen en culturele stereotypen.

Kritisch denken SDG6 Schoon water en sanitaire voorzieningen

De student evalueert kritisch situaties en genomen beslissingen ten aanzien van water- en sanitaire voorzieningen om een eerlijk beheer hiervan te verzekeren.

Kritisch denken SDG7 Betaalbare en schone energie

De student wordt zich bewust van veronderstelde aannames over energie-gerelateerde onderwerpen zoals voordelen voor de groene economie.

Kritisch denken SDG8 Fatsoenlijk werk en economische groei

De student wordt zich bewust van de positieve en negatieve effecten van economische ontwikkelingen op mens en planeet.

Kritisch denken SDG9 Industrie, innovatie en infrastructuur

De student evalueert kritisch de relevantie en betrouwbaarheid van beweringen, bronnen, modellen en theorieën om veerkrachtige infrastructuur en inclusieve en duurzame industrialisatie en innovatie tot stand te brengen.

Kritisch denken SDG10 Verminderde ongelijkheden

De student beoordeelt kritisch de balans tussen macht, rijkdom, toegang tot middelen en toegang tot kansen en eventuele voorstellen om ongelijkheden te verminderen.

Kritisch denken SDG11 Duurzame steden en gemeenschappen

De student benoemt, analyseert en bespreekt de problemen die gemeenschappen onhoudbaar maken; herziet kritisch beslissingen over hun gemeenschap, stad; en bespreekt of deze duurzaamheid bevorderen en / of hoe ze moeten veranderen om de gemeenschap duurzamer te maken.

Kritisch denken SDG12 Verantwoorde consumptie en productie

De student neemt kritisch een rol op zich als een actieve stakeholder in de markt en daagt culturele en maatschappelijke oriëntaties in consumptie en productie uit.

Kritisch denken SDG13 Klimaatactie

De student heeft een kritische houding bij het reflecteren op/handelen in verband met klimaatverandering, in het besef dat dit soort natuurlijke fenomenen grotendeels onvoorspelbaar zijn en een langetermijnvisie, oplettendheid en flexibiliteit vereisen. De student maakt onderscheid tussen feiten, aannames en meningen met betrekking tot klimaatverandering; verzamelt en analyseert gegevens en bronnen, inclusief de identificatie van verschillende perspectieven en onderliggende waarden binnen argumenten.

Kritisch denken SDG14 Leven onder water

De student heeft een kritische houding bij reflecteren op/handelen in verband met het zeeleven, in het besef dat elke pressie- en lobbygroep het eigen belangen probeert te verdedigen. De student maakt onderscheid tussen feiten, aannames en meningen, verzamelt en analyseert gegevens en bronnen, inclusief de identificatie van verschillende perspectieven en onderliggende waarden binnen argumenten.

Kritisch denken SDG15 Leven op land

De student is kritisch bij het beoordelen van de beweegredenen en acties van de huidige vormen van beheer en exploitatie van natuurlijke habitats en hulpbronnen in de wereld.

Kritisch denken SDG16 Vrede, gerechtheid en sterke instellingen

De student is zich kritisch bewust van sociale structuren en interpretaties van zaken als conflict of sociale rechtvaardigheid.

Nuttige informatie voor Kritisch denken

  • Aubrey K & Riley A 2017 Understanding & Using Challenging Educational Theories. London: Sage (see chapter 10 - Henry Girouz: Critical pedagogy)
  • Barrow R & Woods R (2006) An Introduction to Philosophy of Education Abingdon: Routledge
  • Bartlett S & Burton D (2007) Introduction to Education Studies London: Sage
  • Matthews L & Matthews A 2014 Framespotting. Aleresford: Iff Books – Very short, readable chapters introducing a wide range of sustainability issues.
  • Scott W & Vare P (2018) The World We’ll Leave Behind: Grasping the sustainability challenge. Abingdon: Routledge (particularly chapter 34 – Frames and framing) – Very short, readable chapters introducing a wide range of sustainability issues.