Oplettendheid

De docent helpt student om de fundamenteel niet-duurzame aspecten van onze samenleving en de manier waarop deze zich ontwikkelt te begrijpen en vergroot hun bewustzijn van de dringende behoefte aan verandering.

Leerdoelen

De docent helpt de studenten om:

Verbanden met andere competenties: Systemen; Transdisciplinariteit; Daadkracht

Onderliggende vaardigheden voor de docent

Om de bovenstaande leerresultaten te bereiken, moet de docent:

Voorbeeld­activiteiten voor Oplettendheid

1 Het beeld opbouwen
  • Voorgestelde duur: 60-90 minuten
  • Gebruikte techniek: onderzoek door studenten in puzzelgroepen
  • Benodigde materialen: instructies voor groepen (zie hieronder); internettoegang of geschikt referentiemateriaal
  • Doel van de activiteit: studenten betrekken bij het diepgaand verkennen van een reeks problemen zonder hen te onderwerpen aan een lang college.
  • Verbinding met ondersteunende componenten (vanuit dezelfde competentie): UC 2.1; UC 2.2; UC2.3
  • Verbinding met andere competenties:

Korte omschrijving

Voor een klas van ongeveer 30 studenten: klas opsplitsen in 9 groepen van 3 (of 2-4 per groep om goed uit te komen).

De eerste drie groepen krijgen de taak om te onderzoeken Wat is er zo goed aan …? Elk van de groepen krijgt een ander onderwerp: bijvoorbeeld:
A. sociale rechtvaardigheid;
B. biodiversiteit;
C. handhaving van een stabiel klimaat.
Ze worden gevraagd om erachter te komen: waar gaat dit over? Waarom is het belangrijk? Is dit wenselijk? Zo ja, waarom?

De tweede drie groepen krijgen de taak om te onderzoeken Wat is het probleem met …? Elk van de groepen krijgt een ander onderwerp: bijvoorbeeld:
A. gebruik goedkope arbeid om onze kleding te maken;
B. grote hoeveelheden goedkoop vlees eten;
C. het gebruik van fossiele brandstoffen voor onze energiebehoeften.
Ze worden gevraagd om erachter te komen: waarom wordt dit als een slechte zaak beschouwd? Welke impact heeft het op het leven / het milieu van mensen? Waarom gebeurt het?

De derde drie groepen krijgen de taak om te onderzoeken Hoe kunnen we omgaan met …? Elk van de groepen krijgt een ander onderwerp: bijvoorbeeld:
A. exploitatiepraktijken;
B. de negatieve effecten van de vleesindustrie;
C. de uitstoot van broeikasgassen.
Ze worden gevraagd om erachter te komen: hoe kunnen we dit probleem aanpakken? Hoe kunnen we de impact ervan verminderen? Welke alternatieven zijn hiervoor (qua materiaal en onze acties of gewoonten)?

Delen: na 30-40 minuten groepswerk, vraag de groepen om samen te komen in drie teams, bestaande uit de Groep A's, Groep B's en Groep C's. De teams moeten nu naar elkaar luisteren om eventuele verbanden tussen hun verschillende bewijsstukken te ontdekken. Ze moeten samenwerken om een presentatie te ontwikkelen die ze kunnen delen met de andere twee teams.

Presenteer: elk team geeft een presentatie van vijf minuten aan de rest van de klas en beantwoordt vragen over het hun gegeven probleem.

2 Contra intuitieve concepten leren
  • Voorgestelde duur: 45 minuten
  • Gebruikte techniek:
  • Benodigde materialen: een reeks concepten
  • Doel van activiteit: dit kan studentenn helpen bij het opmerken, beschrijven en begrijpen van processen en complexe systemen achter "direct waarneembare" aspecten van de wereld
  • Ondersteunende componenten: UC 2.1
  • Verbinding met andere competenties:

Korte omschrijving

Zie bijvoorbeeld: unlocke.org; ook andere conceptontwikkeling / conceptuele veranderingsbenaderingen (Vosniadou et al.). Kijk ook naar systeemdenken vaardigheden (Assaraf & Orion, 2010), etc ..

3 Affectief onderwijs
  • Voorgestelde duur: 45 minuten
  • Gebruikte techniek:
  • Benodigde materialen: verhalen, films, enz. Als stimulans voor discussies met meerdere perspectieven
  • Doel van activiteit:
  • Ondersteunende componenten: UC 2.1
  • Verbinding met andere competenties:

Korte omschrijving

Naast kennis en denkvaardigheden ook meer affectiviteit-opwekkende activiteiten (verhalen-films-cases en multi-perspectief discussies daarover)

4 Meta-cognitie
  • Voorgestelde duur: 45 minuten
  • Gebruikte techniek: het ontwikkelen van meta cognitieve vaardigheden van studenten om hen te helpen opmerken hoe ze argumenteren, discussiëren en redeneren over complexe problemen, systemen en processen.
  • Benodigde materialen: geen
  • Doel van activiteit: dit helpt studenten te merken dat we niet consistent zijn in het zijn van systemische denkers, wat een veel voorkomend probleem is van systemisch denken.
  • Ondersteunende componenten: UC 2.1
  • Verbinding met andere competenties:

Voorbeeld­activiteiten voor Oplettendheid Doelstellingen voor Duurzame Ontwikkeling

Oplettendheid SDG1 Geen armoede

De student begrijpt diepgaand niet-duurzame aspecten van onze samenleving en de manier waarop deze samenleving zich ontwikkelt met betrekking tot armoede; en is zich bewust van de dringende behoefte aan verandering.

Oplettendheid SDG2 Geen honger

De student is zich bewust van voorbeelden van honger, zowel lokaal als wereldwijd, en van de mogelijke oorzaken.

Oplettendheid SDG3 Goede gezondheid en welzijn

De student is zich bewust van concentraties van te voorkomen ziekten en van groepen die daarvoor kwetsbaar zijn en beschouwt op kritische wijze beleid en strategieën om ze te voorkomen en kwetsbaren te beschermen.

Oplettendheid SDG4 Kwaliteitsonderwijs

De student is zich bewust van ongelijkheden in toegang tot en het volgen van onderwijs, vooral tussen meisjes en jongens en in rurale gebieden op deze aarde.

Oplettendheid SDG5 Gendergelijkheid

De student is zich bewust van de uitdagingen van genderongelijkheid in de samenleving en ziet deze in relatie tot sociale rechtvaardigheid en milieueffecten.

Oplettendheid SDG6 Schoon water en sanitaire voorzieningen

De student wordt zich bewust van de ongelijkheid van toegang tot drinkwater en sanitatie op mondiale en lokale schaal en begrijpt de onderliggende oorzaken hiervan.

Oplettendheid SDG7 Betaalbare en schone energie

De student is zich bewust van de niet-duurzame impact en gevolgen in het Global South of the Global North's model van energieproductie en -verbruik.

Oplettendheid SDG8 Fatsoenlijk werk en economische groei

De student is zich bewust van verbanden tussen werkgelegenheid enerzijds, economische initiatieven van bedrijven en overheden met betrekking tot sociale rechtvaardigheid en milieueffecten anderzijds.

Oplettendheid SDG9 Industrie, innovatie en infrastructuur

De student begrijpt ten diepste niet-duurzame aspecten van onze samenleving en de manier waarop deze zich ontwikkelen en de dringende behoefte aan verandering naar veerkrachtige infrastructuur, inclusieve en duurzame industrialisatie en innovatie.

Oplettendheid SDG10 Verminderde ongelijkheden

De student herkent voorbeelden van ongelijkheid lokaal en wereldwijd en begrijpt mogelijke oorzaken.

Oplettendheid SDG11 Duurzame steden en gemeenschappen

De student herkent en bespreek de niet-duurzame praktijken van menselijke nederzettingen lokaal en wereldwijd en identificeert aspecten van onze steden, gemeenschappen en samenlevingen die moeten veranderen om onze levenskwaliteit te verbeteren (bijvoorbeeld energie, water, transport, voedsel, veiligheid, afval, gezondheid, toegankelijkheid, onderwijs, inclusie, groen etc.).

Oplettendheid SDG12 Verantwoorde consumptie en productie

De student is/wordt kritisch op de ongelijkheid in toegang tot duurzame en betaalbare producten, vooral in stedelijke gebieden en de derde wereld.

Oplettendheid SDG13 Klimaatactie

De student is/wordt zich bewust van de uitdaging van klimaatverandering voor de mensheid en is in staat om de grenzen en veerkracht van natuurlijke en door de mens gemaakte systemen te zien en te beschrijven, de gebreken die onhoudbaarheid veroorzaken en de veelvoudige gevolgen, in termen van ecologische en sociale effecten van een dergelijke planetaire verandering. De student blijft alert op gegevens die wijst op veranderingen die zich voordoen in het klimaat en op sociale gevolgen.

Oplettendheid SDG14 Leven onder water

De student is zich bewust van de impact van klimaatverandering op kustgebieden, begrijpt de risico's van overbevissing en het belang van marine ecosystemen.

Oplettendheid SDG15 Leven op land

De student is zich bewust van de impact van ons consumptiemodel in het mondiale noorden op de systemen voor leven, land en water elders in de wereld en hoe het de wereldwijde biodiversiteit vermindert, zowel in het mondiale noorden als in het zuiden.

Oplettendheid SDG16 Vrede, gerechtheid en sterke instellingen

De student is zich bewust van specifieke voorbeelden van marginalisering, achterstelling en onevenwichtigheden in de macht en hun daadwerkelijke en potentiële effecten.

Nuttige informatie voor Oplettendheid

  • George S 2010 Whose Crisis, Whose future? Towards a Greener, Fairer, Richer World. Cambridge: Polity Press
  • Urry J 2011 Climate Change & Society. Cambridge: Polity Press
  • Wals A 2017 Sustainability by Default: Co-creating Care and Relationality Through Early Childhood Education International Journal of Early Childhood 49 (2). - p. 155 - 164.